نسل کشی و واگرایی در روابط واشنگتن- آنکارا
تاریخ انتشار: ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۷۷۵۹۲۷
رییس جمهور جدید ایالات متحده در سخنانی رسما حوادث منجر به کشته شدن ارامنه در سال ۱۹۱۵ و در دوران جنگ جهانی اول در امپراطوری عثمانی را به عنوان نسل کشی به رسمیت شناخت. پیش از آن مقام های آمریکایی و برخی مسئولان کاخ سفید اعلام کرده بودند که رئیس جمهوری آمریکا بنا دارد همانطور که در دوران رقابت‌های انتخاباتی وعده داده بود کشتار ارامنه را به عنوان «نسل کشی» به رسمیت بشناسد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بایدن یک روز پیش از آن تلفنی با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه گفتگو کرده بود.کاخ سفید در اطلاعیه‌ای کوتاه پس از گفتگوی تلفنی روسای دو کشور، اعلام کرد که جو بایدن عزم و اراده خود و کشورش برای داشتن روابط سازنده دوجانبه را به اطلاع همتای ترک خود رسانده است. در اطلاعیه کاخ سفید همچنین بر ضرورت اتخاذ رویکردی موثر برای مدیریت و حل و فصل اختلاف‌ها میان دو کشور تاکید شده است.گفتگوی تلفنی جو بایدن با رجب طیب اردوغان نخستین مکالمه دو طرف از زمان روی کار آمدن رئیس جدید کاخ سفید در ژانویه سال جاری بود.
به رغم فشارهای چندین ساله جامعه ارامنه ساکن در ایالات متحده آمریکا هیچ یک از روسای جمهوری این کشور تاکنون خطر ناراحت کردن آنکارا، متحد تاریخی واشینگتن و عضو ناتو را با به رسمیت شناختن نسل‌کشی ارامنه به جان نخریده بود. این در حالی است که کنگره آمریکا دسامبر سال ۲۰۱۹ در جریان یک رای‌گیری نمادین و خارج از رویه رسمی این نهاد قانون‌گذاری، کشتار ارامنه در زمان امپراطوری عثمانی را به عنوان نسل‌کشی به رسمیت شناخت. اما با این وجود ترامپ، رئیس جمهوری وقت این کشور هرگز از واژه نسل‌کشی برای اشاره به کشتار ارامنه، استفاده نکرد. ترکیه کشته شدن ارامنه در جنگ جهانی اول از سوی امپراطوری عثمانی را می‌پذیرد اما شمار کشته شدگان را بسیار کمتر می‌داند و این رویداد را نه یک نسل‌کشی برنامه‌ریزی شده بلکه جزو پیامدهای طبیعی جنگ برمی‌شمارد.
واکنش به اعلام نسل کشی
به رسمیت شناختن نسل کشی ارامنه با واکنش شدید مقام های ترکیه مواجه شد. اردوغان و چاوش اوغلو ضمن رد و محکوم کردن این امر از اینکه موضوعی که به لحاظ تاریخی مورد سوء استفاده سیاستمداران قرار گرفته است ابراز تاسف کردند. وزیر خارجه ترکیه در توئیتی نوشت کلمات نمی‌توانند تاریخ را تغییر دهند یا بازنویسی کنند و کشورش نیاز به درس افراد دیگر درباره تاریخ خودش ندارد. در مقابل نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر مستعفی ارمنستان، از اقدام «بسیار قاطع در برابر عدالت و حقیقت تاریخی» آمریکا استقبال کرد و آن را «یک پشتیبانی بی‌بدیل از بازماندگان قربانیان نسل‌کشی ارامنه» نامید. رییس جمهور آذربایجان نیز که همراهی موثر ترکیه، چند ماه پیش باعث آزادسازی مناطق اشغالی سرزمینش شد؛ به حمایت از ترکیه در گفتگوی تلفنی با رجب طیب اردوغان با اعلام این که کشورش همیشه در کنار ترکیه خواهد بود اظهارات اخیر جو بایدن را اشتباه و خطایی تاریخی و غیرقابل قبول و مضر به روند همکاری در منطقه خواند. در نهایت سفیر آمریکا در ترکیه به وزارت امور خارجه احضار و مراتب اعتراض شدید ترکیه در این زمینه به وی ابلاغ شد.
اعلام این کشتار به عنوان نسل کشی بوسیله بایدن روابط نسبتا پر چالش و متشنج آمریکا و ترکیه را که در دوره ترامپ به این شکل درآمد، متنشج تر ساخت. هر چند روسای جمهور آمریکا معمولا در گرامیداشت این واقعه سخنرانی می کردند اما همواره ملاحظات روابط با متحد خود در بلوک غرب و ناتو مانع از بکار بردن واژه نسل کشی می شد تا روابط دو کشور مخدوش نشود. حتی ترامپ نیز از به رسمیت شناختن نسل کشی خودداری کرد هرچند روابط آمریکا و ترکیه در آن زمان به دلایل مختلف از جمله خرید پدافند موشکی اس ۴۰۰ از روسیه متشنج شد و تحریم ترکیه، و محروم شدن از تجهیز به هواپیماهای پیشرفته اف ۳۵ را به دنبال داشت. فشارهایی که در کنار سایر عوامل باعث بروز مشکلات اقتصادی برای آن کشور شد.
با این وجود رسانه ها و مقام ها در ترکیه معتقدند که اقدام بایدن بیشتر مصرف داخلی دارد و به منظور قدردانی از تلاش های ارامنه در انتخابات ریاست جمهوری و پیروزی بایدن صورت گرفته است. اردوغان نیز در کنار اقدام های معمول کشورش در نامه ای به پاتریارک کلیسای ارامنه در ترکیه ضمن دلجویی از ارامنه کشته شده در طی جنگ جهانی اول نوشت: نباید اجازه دهیم تا فرهنگ هم زیستی ترک‌ها و ارمنی ها که طی قرن ها ادامه داشته و الگوی بشریت بوده، فراموش شود. سیاسی شدن این بحث توسط طرف ثالث و تبدیل آن به ابزاری برای مداخله علیه کشور ما، نفعی برای کسی نداشته است.
نتایج اعلام نسل کشی
با وصف فوق به نظر می رسد به رسمیت شناختن نسل کشی ارامنه به وسیله بایدن تنشی موقت در روابط دو کشور آمریکا و ترکیه به وجود خواهد آورد و تنش های باقی مانده از دوره ترامپ را تداوم می بخشد. اما ملاحظات ژئوپلیتیکی و نیازهای دو طرف به یکدیگر در حوزه های مشترک مانع از این خواهد شد که سطح تنش دو متحد کاملا مخدوش شود. ترکیه عضو ناتو بوده و در تحولات منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا از جمله بحران سوریه و منازعات در مدیترانه و لیبی دارای نقش می باشد. لذا ایالات متحده نمی خواهد نیازهای امنیتی و سیاسی که از سوی ترکیه قابل تحقق است را به راحتی از دست بدهد. ضمن اینکه مخدوش ساختن کامل مناسبات با ترکیه در سوق دادن هر چه بیشتر آن کشور به دامان روسیه تاثیرگذار خواهد بود که قطعا مورد علاقه غرب و به ویژه آمریکا نیست. ترکیه نیز به خوبی می داند که در منظومه ژئوپلیتیکی منطقه و جهان در محور غرب تعریف شده و لذا نباید این محور را از دست بدهد. ضمن اینکه تنش های سیاسی اخیر آن کشور با آمریکا، اروپا و متحدان منطقه ای آنها خسارت های اقتصادی به آن کشور وارد کرده و روند رو به رشد اقتصاد آن کشور در دوران حاکمیت حزب عدالت و توسعه را با اخلال مواجه ساخته است. موضوعی که اگر چاره ای برایش اندیشیده نشود در آستانه ۱۰۰ سالگی تاسیس ترکیه نوین می تواند تبعات سنگینی برای اردوغان و حزب متبوعش به دنبال داشته باشد. درگفتگوهای طرفین نیز بر این تاکید شده که روسای جمهور ترکیه و آمریکا در نشست سران ناتو در بروکسل دیدار خواهند کرد و لذا می توان گفت دو طرف تلاش دارند تا تنش ها با یکدیگر را علی رغم اعلام موضع رییس جمهور آمریکا مدیریت کنند.
برچسب‌ها نسل کشی ارامنه ایالات متحده آمریکا ترکیه
منبع: ایرنا
کلیدواژه: نسل کشی ارامنه ایالات متحده آمریکا ترکیه نسل کشی ارامنه ایالات متحده آمریکا ترکیه اخبار کنکور رسمیت شناختن نسل کشی نسل کشی ارامنه ایالات متحده کاخ سفید آن کشور دو کشور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۷۵۹۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
واشنگتن پست : طرح صلح خاورمیانه بایدن توهم است تا واقعیت/ طرح نتانیاهو برای غزه شامل جنگ بیشتر است/ اعراب طرف گفت و گویی در تل آویو ندارند
به گزارش جماران، آیا طرح صلح جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده برای خاورمیانه می تواند ره به جایی ببرد؟ واشنگتن پست در نوشتاری تحلیلی در این باره از این طرح باعنوان متوهمانه نام برده و می نویسد : توهمات پشت طرح بایدن برای صلح خاورمیانه چیست؟ در ظاهر، چشم انداز بزرگ جو بایدن برای خاورمیانه بسیار منطقی است؛ اسرائیل، متحد آمریکا و بهره‌مند از میلیاردها دلار کمک نظامی این کشور، ترس از امنیت منطقه‌ای خود را از طریق مجموعه‌ای آشکار از ائتلاف‌ها با برخی از همسایگان عرب خود فرونشانده است. آن کشورهای عربی که عمدتاً توسط پادشاهان سنی اداره می‌شوند، سود حاصل از این معامله را با روابط نزدیک‌تر با کشوری که به‌خاطر بخش فناوری و صنایع دفاعی پیشرفته‌اش شناخته می‌شود، به دست خواهند آورد. در چنین شرایطی، ایران که با هر سه طرف این معامله رابطه پر اما و اگری دارد گرفتار اتحاد و ائتلاف آنها خواهدشد.
این دیدگاه کم و بیش همان مفهومی است که دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا را در هنگام ایجاد توافقنامه آبراهام - توافقات عادی سازی بین اسرائیل و دو پادشاهی عربی (امارات متحده عربی و بحرین) – سرخوش کرده و رئیس جمهور پیشین از آن با عنوان دستاوردهایی برای صلح منطقه یاد کرد.
اما مشکلی که امیدهای بایدن برای صلح خاورمیانه را از بین برد، همان مشکلی است که ترامپ نتوانست به آن رسیدگی کند: رابطه بین اسرائیلی ها و فلسطینی ها.
ترامپ و متحدانش سعی کردند مسئله فلسطینی ها و فقدان یک کشور قابل دوام و نداشتن حقوقی مشابه با میلیون ها اسرائیلی در میان آنها را به اصطلاح زیر قالی کرده و از دیده پنهان کنند. پادشاهان خلیج فارس که از سالها روند شکست صلح خسته شده بودند و تهدید ایران را هم جدی تر می دیدند تا حدودی به چارچوب تعیین شده از سوی آمریکا ملزم و متعهد شدند.
جو بایدن روی کار آمد و تصمیم گرفت تا پا جای پای ترامپ بگذارد و پس از اینکه ترامپ هدیه سیاسی به جناح راست اسرائیل داد، جانشین او چند امتیاز نمادین به فلسطینی ها داد. تا تابستان 2023، صحبت از عادی سازی روابط سعودی-اسرائیل در خاورمیانه سر و صدای زیادی داشت.
سپس 7 اکتبر فرا رسید، زمانی که گروه حماس با حمله بی سابقه و مرگباری به جنوب سرزمین های اشغالی حمله کرد . تاکنون در جنگ غزه بیش از 34000 فلسطینی - که بسیاری از آنها زن و کودک بودند - توسط نیروهای اسرائیلی کشته شده اند( به شهادت رسیده اند).
این جنگ وضعیت ناآرام موجود در منطقه را در هم شکست. ایالات متحده، همراه با شرکای اروپایی و عرب خود، همگی اذعان دارند که روند رو به مرگ برای دستیابی به یک کشور فلسطینی باید احیا شود، حتی در شرایطی که آنها برای توقف فوری خصومت ها و آزادی اسیران باقی مانده در اسارت حماس تلاش می کنند. اما بین امیدهای بایدن و واقعیت‌های موجود شکافی وجود دارد. ایالات متحده همچنان توافق اسرائیل و عربستان را محور یک توافق سیاسی گسترده تر می داند که راه را برای بازسازی غزه و همچنین ظهور یک کشور فلسطینی هموار می کند.
تلفات تکان دهنده در غزه، تعامل دولت های عربی با اسرائیلی ها را بدون اولویت دادن به نگرانی های فلسطینی ها، تبدیل به کاری غیرممکن کرده است. به نظر نمی رسد که هیچ کس در ساختار سیاسی اسرائیل از متحدان راست افراطی نخست وزیر جناح راست بنیامین نتانیاهو گرفته تا رقبای اصلی او در اپوزیسیون میانه روتر به نظر مایل به بررسی مسئله حق تعیین سرنوشت یا حقوق فلسطینیان باشد.
یک ستون نویس روزنامه اسرائیلی هاآرتص، اخیرا در این باره نوشته است: «اسرائیل توجهی به اصل ماجرا نمی کند. در حال حاضر مقام های اسرائیلی نه تمایلی برای تصمیم گیری های استراتژیک در قبال این مسئله فلسطین دارند و نه البته ابزار آن را در دست دارند. همه چیز تاکتیکی است. اسرائیل در سه جبهه دچار خشم موجه، ناامیدی و بن بست شده است: در غزه علیه حماس. در لبنان در مقابل حزب الله؛ و در دایره بیرونی، علیه ایران.»
خشم قابل توجیهی از طرف شرکای عرب در معامله احتمالی با اسرائیل نیز وجود دارد. وزیر امور خارجه اردن، روز یکشنبه در نشست ویژه مجمع جهانی اقتصاد در ریاض پایتخت عربستان سعودی، با اشاره به ادامه مخالفت اسرائیل با حل و فصل مسائل گفت: «چالشی که ما داریم این است که در حال حاضر شریکی در اسرائیل در مورد هر گونه صحبت در مورد تشکیل کشور فلسطین نداریم.»
شاهزاده فیصل بن فرحان آل سعود، وزیر امور خارجه عربستان سعودی، این نگرانی‌ها را تکرار کرد و گفت که تعهد اسرائیل به راه‌حل تشکیل دو کشور، به هر ماموریتی برای برقراری صلح در منطقه اعتبار بیشتری می بخشد. او ادامه داد : اگر همه ما موافقیم که دولت فلسطین و دادن حقوق فلسطینیان راه حلی است که همه ما به آن نیازمند هستیم پس همه ما باید تصمیم بگیریم که تمام منابع خود را برای تحقق آن سرمایه گذاری کنیم.
مشکل اینجاست که اسرائیلی ها موافق نیستند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، در هفتمین سفر خود به منطقه از زمان آغاز جنگ، به اسرائیل خواهد رفت و یک بار دیگر با نتانیاهو سرکش روبرو خواهد شد. در ریاض، بلینکن اصل مشکل را تایید کرد: «من فکر می‌کنم واضح است که در غیاب یک افق سیاسی واقعی برای فلسطینی‌ها، داشتن یک برنامه منسجم برای خود غزه، اگر نگوییم غیرممکن، بسیار سخت‌تر خواهد بود.»
طرح نتانیاهو برای غزه شامل جنگ بیشتر است. روز سه‌شنبه، او به فشارهای داخلی و بین‌المللی در برابر حمله گسترده اسرائیل به رفح، شهر جنوبی غزه که محل زندگی بیش از یک میلیون آواره فلسطینی است، هیچ اهمیتی نداد. نتانیاهو در دیدار با نمایندگان خانواده‌های گروگان‌ها و قربانیان گفت: «ما وارد رفح می‌شویم و گردان‌های حماس را با یا بدون توافق در آنجا نابود می‌کنیم تا به پیروزی کامل برسیم.»
در ریاض، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین که مقر آن در کرانه باختری است، گفت: اگر نتانیاهو به راه خود ادامه دهد، بزرگترین فاجعه در تاریخ مردم فلسطین رخ خواهد داد. ایالات متحده تنها کشوری است که می تواند اسرائیل را از ارتکاب این جنایت باز دارد. حتی در صورت حمله به رفح، مشخص نیست که نتانیاهو به اهداف استراتژیک اعلام شده خود دست یابد. کارشناسان معتقدند که ظرفیت‌های نظامی حماس تنزل یافته، اما به سختی از بین رفته است. در همین حال غزه نابود و ویران شده است.
ژان پیر فیلیو، مورخ سیاسی در این باره می گوید: لشکرکشی اسرائیل به نوار غزه ، پتانسیل این منطقه به عنوان محلی برای زندگی را کاملا از میان برده است. این تلی از ویرانه‌ها که نفرت فقط در آن رشد می کند ، زمینه‌ی حاصلخیز برای احیای اسلام‌گرایی مسلحانه خواهد بود.
دستگیری ۴ متهم اصلی پرونده مفقودی یسنا کودک کلالهای